Hawig by Abegail Alabastro

Ang Economics ay parang kurso. Madaming iba’t ibang bagay na nilalaman pero may bagay na tinutumbok. Meron din itong Suppply at Demand. Supply, ito ang mga bagay na magbibigay sa aming mga estudyante ng tulong para maabot ang aming mga pangarap. At Demand, ito ang mga bagay na kailangan namin sa pag-aaral, maaaring mga materyal na bagay at "moral support."

Tulad sa Economics, kailangan ng "efficiency." Kailangang maging "effiecient" ang paggamit namin sa oras. Bilang estudyante, marami kaming responsibilidad. Nariyan ang tambak na projects, mahabang solutions para sa isang complex problem, walang katapusang homeworks, at marami pang iba. Kailangang maalam kaming maglaan ng oras para sa lahat ng ito. Masasabi din talaga na, "Every second counts."

Ang income ay parang grades. Maaari itong tumaas at bumaba. Tataas ito kung magsusumikap kami. At bababa ito kung ipagpapasawalang bahala namin ang aming pag-aaral. Sa amin din ito nakasalalay.

Madali maging estudyante, mahirap maging produktibong estudyante. Sa pag-aaral, ang cost of production namin ay ang aming oras, pagod at hirap. Kailangan naming isakripisyo ang oras na sana ay ilalaan namin sa mga bagay na makakapagbigay kasiyahan sa amin para sa oras ng pag-aaral namin. Sa halip na matulog ng maaga, kailngan naming magpuyat. At matapos ang ilang oras na nanatili kami sa eskwelahan ay schoolwork pa rin ang aming gagawin pag-uwi.

Ang product ay parang grade slip. Kung ano ang ginawa namin, ay iyon din ang tiyak na makikita namin sa aming grade slips. Kaya kung kami ay tatamad-tamad, tiyak na “singko” o “tres” ang aming makikita. At kung kami naman ay magiging masikap at masipag, nakangiti naming pagmamasdan ang “dos” o ang gintong “uno” na aming hinahangad.

Economics, isang bagay na akala kong walang kinalaman sa pang-araw-araw kong buhay pero napagtanto kong lagi pala itong nandito. Spend or gain. Maximize or minimize. Make something efficient or inefficient. Lahat ng ito ay ginagawa ko sa araw-araw. Kaya ang Economics ay kasama talaga sa pang-araw-araw kong buhay.

Tulad ng Ekonomiya, ang takbo ng buhay ay pabagu-bago. Maaaring nasa pinakamababa ka at nasa pinakamataas. Pero sabi nga, “nothing is permanent, except change.”

Reporma by Geneva Bea Lara

Reporma! Ito ang sigaw ng marami sa ating mga kababayang magsasaka. Ang paghahanap nila sa pagbabago tungkol sa pag-aari ng kanilang mga lupang sinasaka. Salat sa maginhawang buhay ang pagsasaka kaya ganito na lamang kalakas ang loob ng mga magsasakang ipaglaban ang pagmamay-ari ng mga sakahan. Ano ba ang epekto nito sa atin? Kapag dumating ang pagkakataong kakaunti na lamang ang mga nagsasaka, tayo mismo ay mahihirapan din. Magkakaroon ng kakulangan sa bigas na magreresulta sa pagtaas ng presyo nito at senyales ng nag-aambang tag-gutom.

             Dekada na ag lumipas ng hindi nareresolba ang problemang ito. Kung sapat lang sana ang  kita ng mga magsasaka ay hindi na ito nagging problema pa. Pero ano ba ang tunay na pagyayari sa likod ng problemang ito at ano ang posibleng solusyon dito?

Ito ang maaring itulong natin sa kanila:
http://www.youtube.com/watch?v=lICeu3G8Cbo

Ekonomiya Noon at Ngayon by Geneva Bea Lara

         Economics? Hindi ako noon interesadong malaman kung ano ba ang mga pasikot-sikot sa ekonomiya. Ang mahalaga lang noon ay sa bawat perang hawak ko ay may katumbas itong anumang produktong sasapat dito. Ang pakiramdam na unti-unting humirap ang pamumuhay ang isa sa mga dahilan kung bakit napaisip ako kung ano ba nangyayari sa ekonomiya ng Pilipinas.

        Ano nga ba ang tunay na basehan ng pagsasabing mahirap ang ekonomiya ng bansa? Pwede bang ibase ito sa bilang ng mga taong nagugutom, mga walang trabaho o kakulangan ng pagtugon sa pangangailangan ng mga tao? Marami tayong reklamo sa mga bagay-bagay sa paligid natin. Pero sa tingin ko, ang ikagaganda o ikasasama ng ekonomiya ay magsisimula sa bawat isa dahil ang bawat indibidwal ang siyang bubuo sa sosyedad o lipunan. Kaya nasa atin na ring mga kamay ang ating ikauunlad at ikababagsak.

Isa sa maling pananaw ko sa ekonomika na pera lamang ang nagpapaikot rito. Maling-mali and pag-iisip ko iyon dahil hindi lang ito tungkol sa pera. Patunay na hindi pera ang nagpapaikot sa mundo: wala naman halaga ang pera kung wala rin namang gagamit nito dahil aanhin mo naman ito kung wala hindi mo naman ito mapapakinabangan?

       Simula ng malaman kong ang ekonomika ay nabuo nang dahil sa pangangailangan (Demand) at pagtugon sa pangangailangan (Supply), nalaman ko ang kahalagahan ng pagdedesisyon. Marami tayong mapagpipilian pero dapat sa pagpili alam mo kung may kapalit itong maganda o may idudulot na bagay na pabor sa'yo. Papayag ka bang magbayad ng P50 para sa isang pirasong kendi/tsokolate? Ako? Depende kung yung kendi/tsokolateng iyon ay talagang makakapagbigay kasiyahan sa akin. Bakit naman hindi diba? Pero kung ito ay tipong basta-basta lamang, huwag na lang. Simple kung titingnan pero ang kagustuhan ng mga tao sa isang sosyedad ay isa sa mga batayan ng kung anu-anong mga produkto ang gagawin at mga serbisyong ibibigay.

           Sa paglipas ng panahon, alam nating maraming nagbabago. Iba’t iba na ang ating mga pangangailangan. Anu-ano ba ang basehan ng pagbabagong ito? Nagbabago ang ating panlasa, kita, edukasyon, edad at hanapbuhay/trabaho. Ang panlasa (taste) natin ay nagbabago marahil dala na rin ng panahon. Sino ba namang magpapaiwan sa agos ng buhay? Wala naman siguro. Malaking salik sa pagbabago ang kita at hanapbuhay. Kahit gaano mo kagusto ang isang bagay, dapat mo munang unahin ang mga bagay na tutugon sa mga pangangailangan mo. Dito na rin nabuo ang konsepto ng “utang.” Dahil sa sobrang kagustuhan mo sa isang bagay, naiisip mong manghiram ng pera upang tustusan makakapagbigay sa’yo ng kasiyahan. Ang edukasyon at edad ay nakakapagpabago rin ng pag-iisip ng tao. Totoong “We have changing needs.” Simpleng halimbawa ay ang damit, hindi mo na naman pwedeng isuot pa ang damit mo noong ikaw ay sanggol pa lamang sa edad mo ngayon.

 Isa pang tanong sa isip ko ay, sinong may sabing mahirap ang Pilipinas? Mayaman ang Pilipinas. Marami tayong mga likas na yaman ngunit hindi lamang ito nagagamit ng tama o di kaya ay "iba ang nakikinabang" dito kaya wala ring saysay ang mga ito sa ating paningin. Sa panahon ngayon, masasabi kong may mga magagandang pagbabago sa ekonomiya ng Pilipinas. Sa patuloy na pagpupusige ng ilan sa mga sangay ng pamahalaan, unti-unti na ngang nakakabangon ang Pilipinas sa mga pagkakautang nito. Ito ay isa sa katunayang may magandang pagbabago na sa ekonomiya ng Pilipinas:

Noon wala akong pakialam. Ngayon, mas bukas na ang aking isipan tungkol rito. At dahil Pilipino ako, pipilitin kong maging salik ng mabuting pagbabago.

Economic Taxation by Abegail Alabastro

            Taxation is one of the inherent powers of the government.  The obvious, primary, and specific purpose of the power to tax is to raise revenue for the expenditure of the government.  However, from the earliest days of history of the power of taxation, the power to tax has been recognized as an instrument of national economic and social policy. 

            Another aspect of the power to tax is protection.  This is the foundation of imposition of tariffs designed for the encouragement and protection of locally produce goods against competition from imports.  The enactment and enforcement of number of customs revenue laws drawn with a motive of maintaining a system of protection – wisdom of protection policy.  Again, the obvious reason is for economic status of the citizen, thus resulting the economic stability of a nation.

            What is the general limit on the power to tax?  The power to tax exists for the general welfare.  Hence the implicit in the power is the limitation that it should be exercised only for a public purpose.  The power to tax is an attribute of sovereignty.  In fact, it is the strongest of all the powers of government.  But for its all plenitude, the power to tax is unconfined as there are restrictions.  Adversely affecting as it does property rights, both due process and equal protection clause of the constitution may invoke to invalidate in appropriate cases a revenue measure.  To lay, with one hand, the power of the government on the property of the citizen, and with the other to bestow it upon favored individuals to aid private enterprises and build up private fortunes, is none the less a robbery because it is done under the forms of law and is called taxation.  Thence, the power to tax involves the power to destroy.

            What are the specific limits on the power to tax?  The rule of the taxation shall be uniform and equitable.  The congress shall evolve a progressive system of taxation.  Uniformity does not signify an intrinsic, but simply a geographical uniformity.  A tax is uniform when it operates with the same force and effect in every place where the subject is found.  The word “equitable” seems to add nothing except by way of emphasis.  What is progressive system of taxation?  A tax system is progressive when the rate increases as the tax base increases.  The explicit mentioned of progressive taxation in the constitution reflects the wish of the Commission that the legislature should use the power of taxation as an instrument for a more equitable distribution of wealth.

            The progressive rate of personal and corporate income taxes implies that the Philippines tax system makes the distribution of income more nearly equal.  But in fact, these taxes contain a number of important legal loopholes, that is, provisions which give favorable tax treatment to certain kinds of income.  Because these loopholes generally favor high income recipient and those too much low income recipient, the victims are those middle incomes, the after tax distribution is less nearly equal than would otherwise be the case.

In Philippines, a lawmaker must create a law that recommended the government should employ its power to tax in such a way as to lessen the likelihood of wage push inflationary pressure.  Specifically, a special excess wage settlement tax might be imposed upon firms which grant inflationary wage increases-say, in excess of 3%.  The more the wage increases exceeds 3%, the larger would be the special surtax on the firm’s profit.  The purpose of the tax would be to stiffen management resistance to union wage demand and thus result in collective bargaining agreement more conducive to price stability.

            In apportioning the tax burden, the very nature of social goods and services makes it exceedingly difficult to measure precisely the manner in which their benefits are apportioned among individuals and institutions in the economy.  It is virtually impossible to determine accurately the amount by which “Juan Dela Cruz” benefits from military installations, a network of highway, a public school system, a local police, fire protection and the like.  The situation is a bit different from taxation side of the picture.  Statistical studies reveal rather clearly the manner in which the overall tax burden is apportioned.  Needless to say, this is a question which affects each of us in a vital way.  Although the average citizen is concerned with the overall level of taxes, chances are he is even more interested in exactly how the tax burden is allocated among individual taxpayer.

            Personal income tax.  The incidence of personal income tax generally falls on individual upon whom the tax is levied; little chance exists fro shifting.  But their might be exceptions to this.  Individual and groups who can effectively control the price of their labor and services may able to shift a part of taxes.  For example doctor, lawyers, engineer and other professions may readily increase their fees may do so because of the tax.  Generally, however, we can conclude that the individual upon whom the tax is initially levied bears burden of the personal income tax.  The sum ordinarily holds true of inheritance tax.  Here in Philippines, the current prevailing personal exemption is for individual is Php.50,000.

            Corporate income tax.  The incidence of the corporate income tax is much less certain.  The traditional view has it that firm which is currently charging the profit maximizing price and producing profit-maximizing output will have no reasons to change price output when a corporate income tax is imposed.  That the price and output combination which yields the greatest profit before the tax will still be the most profitable after the government taxes a fixed percentage of the firms profit in the form of income taxes. In Philippines, the MCIT-Minimum Corporate Income Tax is 2%.

            The Valued Added Tax (Expanded Valued Added Tax).  The most controversial tax that imposed to Philippines citizen is the Value Added Tax/Expanded Valued Added Tax (VAT/EVAT).  Everything that you are going to purchase is subject to 12% taxes.  Even, the services that you will render are subject to 12%.  That incidence of that tax burden is the worse scenario to all citizens, the gradual valued added tax for all goods and services accumulate huge amount in favor of the government.  And that taxes did not estimated by the individual, how much an annual contribution he makes to the revenue of the government.  It is the opinion of the author that the said taxes are timely to lower it.  True, during previous time, the government needs revenue to defray the expenses of the government.  But this time, our government accumulated huge amount for the expenses.  Least to say, our legislative department must pass a new bill to lower the Valued Added Tax.

            Taxes as an inherent power of the government are necessary to defray the necessary expenses of our government.  It need for the continuance of the life of the government.  However, if it is excessive, it is a burden to citizen that treats citizen like a carabao animal that needs to pull the plow everyday.

Ekonomiya by Jay-zal Fatric Torres

Ekonomiya, isang salita na nagpabago sa aking buhay. Batay sa aking pagkakaunawa, ang depinisyon ng salitang ito ay maiuugnay sa paraan ng pagpili (choosing) ng isang tao o pagdedesisyon, (decision-making). Kung susuriing mabuti, ano nga ba ang kinalaman ng isang estudyanteng katulad ko sa ekonomiyang ito? Kung tungkol ito sa pera, siguradong apektado ako ngunit ang nagpagulo sa aking isipan ay ang katotohanang ito ay hindi lamang tungkol sa pera. Paano nga ba ito nakaaapekto sa akin o maging sa iyong pamumuhay?

Gaya ng aking sinabi, ang ekonomiya sa aking pagkakaalam, ay tungkol lamang sa pera. Ngunit ang simpleng pagbili ko pala ng aking pananghaliaan sa Jollibee ay nakatutulong na sa pag-unlad ng bansa (kung ang buwis nga nito ay napupunta sa dapat kalagyan).

Sa aking pagkakaalam, tumaas di umano ang Scale of Economics ng Pilipinas dahil sa mga turistang patuloy na tinatangkilik ang likas na yaman ng ating bansa. Isa rin ito sa mga dahilan kung bakit nagkakaroon ng paggalaw ang estado ng ekonomiya n gating bansa.

Marami ang nagsasabing mahirap ang asignaturang ito, at isa na rin ako sa kanila. Hindi ko maikakailang nakakalito ang ilan sa mga paksa ngunit sa pagkakaroon pa ng konting pag-unawa at tyaga, madaling mauunawaan ang bawat konsepto nito.

Hindi ko masasabing alam ko na ang lahat ng bagay tungkol sa ekonomiya dahil napag-aralan ko na ito. Naunawaan siguro ang ilang konsepto, oo. Ika nga nila, “Nothing is permanent except change.” Kung kaya’t marami pang mga bagay na tungkol sa ekonomiya ang maaaring matuklasan, mapatunayan at mapagtibay sa pagdaan ng panahon. Kailangan ko pa bang isaisahin ang aking napag-aralan sa asignaturang ito? Ang tungkol sa mga relationships ng supply sa demand, buyers sa sellers, elasticity, productivity, GDP o GNP? Kung nanaisin mo ay aaabutin tayo ng siyam-siyam kaya naman ang tanging maipapayo ko na lamang ay maging tapat, totoo at panatilihing malinis ang puso (hindi ako nagbibiro). Ating balikan ang mga katagang aking nabanggit. Ang Ekonomiya ay maiuugnay sa paraan ng pagpili (choosing) ng isang tao o pagdedesisyon (decision-making). Ngayon, kung ang iyong kalooban ay magiging maluwag sa paggawa ng isang desisyon, mula sa iyong sarili, makakatulong ka sa iyong bansa.